🧩 شیر برقی پنوماتیک چیست؟

شیر برقی پنوماتیک (Solenoid Valve for Pneumatics) قطعه‌ای است که وظیفه‌ی کنترل مسیر جریان هوای فشرده را برعهده دارد. این شیرها با کمک سیگنال الکتریکی، باز یا بسته می‌شوند و نقش کلیدی در عملکرد خودکار سیستم‌های پنوماتیکی دارند.

⚙️ اجزای اصلی شیر برقی پنوماتیک

  • بوبین (Coil): سیم‌پیچی که با جریان برق مغناطیس ایجاد می‌کند.

  • آرماتور (Plunger): قطعه متحرکی که با جذب مغناطیسی مسیر عبور هوا را باز یا بسته می‌کند.

  • بدنه (Body): محفظه‌ای که مسیرهای عبور هوا داخل آن طراحی شده.

  • پورت‌های ورود و خروج: مسیرهای اتصال هوا به دستگاه یا شیر دیگر.

🔁 انواع شیر برقی پنوماتیک (بر اساس عملکرد)

نوع شیرتوضیحاتکاربرد
2/2 (دو راهه دو حالته)یک ورودی و یک خروجی، باز یا بستهکنترل ساده قطع و وصل جریان هوا
3/2 (سه راهه دو حالته)سه پورت برای هدایت، تخلیه و بستن هواکنترل سیلندرهای تک‌کاره یا اعمال تخلیه
5/2 (پنج راهه دو حالته)کنترل دو مسیر، مخصوص سیلندرهای دوطرفهپرمصرف‌ترین نوع در سیستم‌های صنعتی
5/3 (پنج راهه سه حالته)دارای وضعیت سوم (مانند مرکز بسته یا مرکز تخلیه)کنترل دقیق‌تر سیلندرها، ایمنی بیشتر

📚 انواع شیر برقی بر اساس تحریک

  • تحریک مستقیم (Direct Acting): بوبین مستقیماً جریان هوا را قطع و وصل می‌کند (برای فشارهای پایین مناسب)

  • تحریک غیرمستقیم (Pilot Operated): با استفاده از نیروی کم برق، یک شیر کمکی فعال شده و مسیر اصلی هوا تغییر می‌کند (برای فشارهای بالاتر)

🏷️ برندهای معتبر شیر برقی پنوماتیک

در بازار ایران و جهان برندهای مطرح زیر فعال هستند:

  • SMC (ژاپن): کیفیت صنعتی بسیار بالا، مدل‌های بسیار متنوع

  • Festo (آلمان): دقیق، بادوام، با طول عمر فوق‌العاده

  • Airtac (تایوان): اقتصادی، در دسترس، محبوب در پروژه‌های نیمه‌صنعتی

  • Camozzi (ایتالیا): بسیار مقاوم، مناسب برای پروژه‌های سخت صنعتی

  • Mindman (تایوان): قیمت مناسب و عملکرد عالی

  • EMC (چین):
    🔹 تولید شیر برقی‌های بادوام و اقتصادی
    🔹 استانداردهای جهانی، تنوع ولتاژ (24VDC, 220VAC)

  • YPC (کره جنوبی): قابل اعتماد، مناسب برای خطوط تولید

  • TPC (کره): مخصوص صنایع بسته‌بندی و ماشین‌آلات سبک

  • Norgren (انگلیس): کیفیت بسیار بالا، عمر کاری طولانی

✅ نکات مهم هنگام انتخاب شیر برقی پنوماتیک

  • ولتاژ بوبین (24 ولت DC یا 220 ولت AC)

  • نوع و تعداد پورت‌ها (2/2، 3/2، 5/2، 5/3)

  • سایز اتصالات (1/8 اینچ، 1/4 اینچ، 3/8 اینچ، 1/2 اینچ و...)

  • فشار کاری مجاز

  • سرعت واکنش (برای کاربردهای سریع مثل رباتیک اهمیت دارد)

  • میزان مصرف هوا

چین

🌍 کمپانی‌های تولیدکننده شیر برقی پنوماتیک و محصولاتشان

1. SMC Corporation (ژاپن)

🔹 یکی از بزرگترین برندهای جهان در زمینه پنوماتیک.

انواع محصولات شیر برقی:

  • شیر برقی 3/2، 5/2، 5/3

  • شیر برقی تحریک مستقیم و غیرمستقیم

  • شیر برقی سایز مینیاتوری (Miniature Solenoid Valve)

  • شیرهای چند ردیفه (Manifold Valve Systems)

  • شیر مخصوص محیط‌های خاص (ضد انفجار، مقاوم به مواد شیمیایی)

2. Festo (آلمان)

🔹 پیشرو در تولید سیستم‌های اتوماسیون صنعتی و پنوماتیک.

انواع محصولات شیر برقی:

  • شیر برقی استاندارد 5/2 و 5/3

  • شیر سرعت بالا (Fast Switching Valves)

  • شیرهای با مصرف انرژی بهینه (Energy Saving Valves)

  • شیر ماژولار برای سیستم‌های پیچیده

  • شیر مخصوص ایمنی (Safety Valves)

3. Airtac (تایوان)

🔹 برند اقتصادی و پرطرفدار برای پروژه‌های عمومی.

انواع محصولات شیر برقی:

  • شیر برقی 2/2، 3/2، 5/2، 5/3

  • شیر تحریک دستی (Manual Override)

  • سری‌های اقتصادی و سبک

  • انواع مانيفولد برای نصب چند شیر کنار هم

4. Camozzi (ایتالیا)

🔹 برند با کیفیت بالا مخصوص صنایع سنگین و خطوط تولید.

انواع محصولات شیر برقی:

  • شیر برقی صنعتی با سایزهای متنوع

  • شیر برقی مینیاتوری

  • شیرهای چندحالته (چند حالت کاری)

  • شیرهای مقاوم در برابر شرایط سخت محیطی

5. Mindman (تایوان)

🔹 تولیدکننده با محصولات مقرون به صرفه و قابل اعتماد.

انواع محصولات شیر برقی:

  • شیر برقی با پورت‌های مختلف (1/8, 1/4, 3/8, 1/2 اینچ)

  • شیرهای تک بوبین و دو بوبین

  • شیر با سرعت واکنش بالا

  • شیرهای مخصوص سیستم‌های نیمه‌صنعتی

6. EMC (چین)

🔹 برندی اقتصادی با استانداردهای جهانی.

انواع محصولات شیر برقی:

  • شیر برقی 3/2، 5/2، 5/3

  • شیر با ولتاژهای مختلف (24VDC، 220VAC)

  • شیر مخصوص پروژه‌های رباتیک و اتوماسیون

  • شیرهای ماژولار و مانيفولد

7. YPC (کره جنوبی)

🔹 مناسب پروژه‌های صنعتی کوچک و متوسط.

انواع محصولات شیر برقی:

  • شیر برقی 3/2 و 5/2 استاندارد

  • شیر با بوبین ضدآب (IP65)

  • شیر ماژولار برای اتوماسیون کارخانه‌ها

8. Norgren (انگلیس)

🔹 برندی فوق‌العاده با تخصص در سیستم‌های پیشرفته.

انواع محصولات شیر برقی:

  • شیرهای صنعتی با طول عمر فوق‌العاده

  • شیرهای مقاوم به دمای بالا و خوردگی

  • شیر مخصوص پروژه‌های نفت، گاز و پتروشیمی

  • شیر برای محیط‌های انفجاری (ATEX Approved)

9. Pneumax (ایتالیا)

🔹 مناسب برای سیستم‌های پیشرفته خودکارسازی.

انواع محصولات شیر برقی:

  • شیر برقی دوحالته و سه‌حالته

  • شیر سایز بزرگ و شیر فشار بالا

  • شیرهای قابل استفاده در صنایع خودروسازی و غذایی

🔧 انواع شیرهای پنوماتیک Festo و کاربردهای آن‌ها

1. شیرهای کنترل جهت (Directional Control Valves)

این شیرها برای هدایت جریان هوا در مسیرهای مختلف استفاده می‌شوند.

  • مدل‌های معروف: VUVS، VUVG، VUWS

  • کاربردها: کنترل حرکت سیلندرها، فعال‌سازی عملگرها، و تغییر مسیر جریان هوا در سیستم‌های اتوماسیون صنعتی.

2. شیرهای پروپورشنال (Proportional Valves)

این شیرها امکان کنترل دقیق فشار و جریان هوا را فراهم می‌کنند.

  • مدل‌های معروف: VPPI، VPPE

  • کاربردها: مناسب برای فرآیندهایی که نیاز به تنظیم دقیق فشار یا جریان دارند، مانند صنایع دارویی و غذایی

3. شیرهای قطع و وصل سریع (Quick Exhaust Valves)

این شیرها برای تخلیه سریع هوا از سیستم استفاده می‌شوند.

  • مدل‌های معروف: VZQA، VZWF

  • کاربردها: افزایش سرعت عملکرد سیلندرها و کاهش زمان چرخه در خطوط تولید

4. شیرهای کنترل جریان (Flow Control Valves)

این شیرها برای تنظیم سرعت حرکت عملگرها با کنترل جریان هوا به‌کار می‌روند.

  • مدل‌های معروف: GRLA، GRLZ

  • کاربردها: تنظیم سرعت سیلندرها در ماشین‌آلات بسته‌بندی و خطوط مونتاژ.

5. شیرهای یک‌طرفه (Check Valves)

این شیرها اجازه می‌دهند هوا فقط در یک جهت جریان یابد.

  • مدل‌های معروف: HGL، HGLF

  • کاربردها: جلوگیری از بازگشت هوا در سیستم‌ها و حفظ فشار در بخش‌های خاصی از سیستم پنوماتیک.

6. شیرهای دستی و مکانیکی (Manual and Mechanical Valves)

این شیرها به‌صورت دستی یا با تحریک مکانیکی عمل می‌کنند.

  • مدل‌های معروف: VMEF، VHEF



🔧 معرفی شرکت EMC

EMC یک شرکت چینی معتبر در زمینه تولید تجهیزات پنوماتیک است که محصولات آن به‌دلیل کیفیت مناسب و قیمت اقتصادی، در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، بسته‌بندی، صنایع غذایی و خطوط مونتاژ مورد استفاده قرار می‌گیرند.

🧩 انواع شیرهای پنوماتیک EMC

1. شیرهای برقی سری RV

این سری شامل شیرهای برقی با پورت‌های مختلف است که برای کنترل دقیق جریان هوا در سیستم‌های پنوماتیک طراحی شده‌اند.

  • مدل‌های موجود:

    • RV10: سایز 1/8 اینچ

    • RV20: سایز 1/4 اینچ

    • RV30: سایز 3/8 اینچ

    • RV40: سایز 1/2 اینچ

  • ویژگی‌ها:

    • مناسب برای کاربردهای ساده با تعداد سوئیچینگ کم در ساعت

    • طراحی اقتصادی برای سیستم‌های با دمای و فشار پایین

    • قابلیت نصب چند شیر از یک سری بر روی یک مانيفولد مشترکمرکز برق

  • کاربردها:

    • کنترل سیلندرهای پنوماتیک

    • سیستم‌های اتوماسیون ساده

    • ماشین‌آلات بسته‌بندی و خطوط تولید سبک

2. شیرهای برقی سری S1R و S22

این سری از شیرهای برقی برای کنترل دقیق‌تر جریان هوا در سیستم‌های پنوماتیک صنعتی طراحی شده‌اند.

  • ویژگی‌ها:

    • ساختار مقاوم برای عملکرد در محیط‌های صنعتی سخت

    • طراحی فشرده برای نصب در فضاهای محدود

    • قابلیت تحمل فشارهای کاری متنوع

  • کاربردها:

    • سیستم‌های اتوماسیون صنعتی پیشرفته

    • کنترل دقیق عملگرهای پنوماتیک در خطوط تولید

    • صنایع خودروسازی، بسته‌بندی و ماشین‌آلات صنعتی

⚙️ مشخصات فنی مشترک شیرهای پنوماتیک EMC

  • نوع تحریک: برقی (بوبین)

  • تعداد پورت‌ها: 2/2، 3/2، 5/2 و 5/3

  • ولتاژ بوبین: 12V DC، 24V DC، 110V AC، 220V AC

  • جنس بدنه: آلومینیوم

  • محدوده دمای کاری: -5 تا +60 درجه سانتی‌گراد

  • فشار کاری: 0.15 تا 0.8 مگاپاسکال

🛠️ نکات مهم در انتخاب شیر پنوماتیک EMC

  • سایز پورت: بر اساس دبی مورد نیاز سیستم انتخاب شود.

  • نوع فرمان: تک بوبین یا دو بوبین بسته به نیاز کنترلی سیستم.

  • ولتاژ بوبین: مطابق با منبع تغذیه موجود در سیستم.

  • محیط کاری: در نظر گرفتن دما، رطوبت و شرایط محیطی برای انتخاب جنس مناسب.